روایت ابوبکر و عمر سیدا کهول اهل الجنةیکی از روایاتی که در برخی از کتب اهل‌سنت نقل شده روایت: ابوبکر و عمر سیدا کهول اهل الجنة، است که منسوب به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌باشد، اما در اصل این روایت صحیح نمی‌باشد و حتی بخاری و مسلم هم از نقل این روایت خودداری کرده‌اند. در ادامه روایت را مورد بررسی قرار می‌دهیم. ۱ - نقل روایتعن علی بن ابی طالب ان رسول الله قال: «ابوبکر وعمر سیدا کهول اهل الجنة وما خلا النبیین والمرسلین». این روایت در بسیاری از کتاب‌های اهل سنت؛ از جمله: مسند احمد بن حنبل، سنن ابن ماجه قزوینی، سنن ترمذی، مجمع الزوائد هیثمی و ... نقل شده است؛ ولی بخاری و مسلم از نقل آن خودداری کرده‌اند که این خود می‌تواند یکی از دلائل ضعف آن باشد؛ چرا که اهل‌سنت بسیاری از روایاتی را که در فضائل و امامت امام علی (علیه‌السّلام) نقل شده، به این دلیل که بخاری و مسلم آن را نیاورده‌اند، رد می‌کنند. ۲ - بررسی سندی روایتاین روایت از نظر سندی نیز اشکالاتی دارد: هیثمی بعد از نقل حدیث می‌گوید: رواه البزار والطبرانی فی الاوسط وفیه علی ابن عابس وهو ضعیف. این روایت را بزاز و طبرانی نقل کرده‌اند که در سلسله سند آن علی بن عابس وجود دارد و او ضعیف است. و نیز بعد از نقل روایت دیگر در همین زمینه، می‌گوید: [فیه] عبد الرحمن ابن ملک بن مغول، قلت وهو متروک.بزاز، آن را از عبید الله بن عمر نقل کرده است، در سند آن عبدالرحمن بن ملک بن مغول است و او متروک است. و نیز ابن جوزی، یکی دیگر از بزرگان اهل‌سنت، این روایت را در کتاب الموضوعات آورده و بعد از آن می‌گوید: هذا حدیث موضوع علی رسول اللّه (صلی‌الله‌علیه‌وسلم). این روایتی است جعلی که آن را به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نسبت داده‌اند. ۳ - محتوای روایتصرف نظر از بحث سندی، حتی اگر این روایت صحیح نیز باشد، نمی‌توان آن را پذیرفت؛ چرا که سازنده و جاعل آن این‌مطلب را فراموش کرده است که تمامی بهشتیان هنگام ورود به بهشت، جوانی خود را به دست می‌آورند و کسی در سن پیری وارد بهشت نخواهد شد؛ چنانچه امام جواد (علیه‌السّلام) در مناظره‌ای که با یحیی بن اکثم داشتند، از این روایت این‌گونه جواب داده‌اند: وَ هَذَا الْخَبَرُ مُحَالٌ اَیْضاً لِاَنَّ اَهْلَ الْجَنَّةِ کُلَّهُمْ یَکُونُونَ شُبَّاناً وَ لَا یَکُونُ فِیهِمْ کَهْلٌ وَ هَذَا الْخَبَرُ وَضَعَهُ بَنُو اُمَیَّةَ لِمُضَادَّةِ الْخَبَرِ الَّذِی قَالَهُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فِی الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ (علیهما‌السّلام) بِاَنَّهُمَا سَیِّدَا شَبَابِ اَهْلِ الْجَنَّة. محال است که پیامبر چنین سخنی فرموده باشد؛ زیرا که بهشتیان همگی جوان هستند و اصلاً در میان آن‌ها کسی که در سن پیری باشد، وجود ندارد. این روایت را بنو امیّه وضع کردند در مقابل روایتی که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در حق امام حسن و امام حسین (علیهما‌السّلام) فرمود: امام حسن و امام حسین (علیهما‌السّلام)، دو آقای جوانان اهل بهشت هستند. و جالب این است که معمولاً بنی امیه وقتی می‌خواستند روایتی را در فضائل خلفا جعل کنند، تلاش می‌کردند آن را از زبان اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) نقل کنند. این روایت را نیز از زبان امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) نقل کرده‌اند. از طرف دیگر، این روایت با بسیاری از روایات که حتی می‌توان درباره آن‌ها ادعای تواتر کرد، در تضاد است؛ زیرا در این روایات پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید که اهل بهشت همگی وقتی وارد بهشت می‌شوند، در هیات انسان‌های سی ساله هستند. سیوطی، مفسر معروف اهل‌سنت در الدر المنثور می‌نویسد: واخرج ابن ابی شیبة واحمد وابن ابی الدنیا فی صفة الجنة والطبرانی فی الکبیر عن ابی هریرة قال قال رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) یدخل اهل الجنة الجنة جردا مردا بیضا جعادا مکحلین ابناء ثلاث وثلاثین. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمودند: اهل بهشت، داخل بهشت می‌شوند؛ در حالی که عریان هستند، بدن شان بی مو، صورتشان نورانی، موی سرشان پیچیده و چشم‌هایشان سرمه کشیده و همه آن سی و سه ساله هستند. و ترمذی در سنن خود می‌نویسد: عن معاذ بن جبل ان النبی (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) قال " یدخل اهل الجنة الجنة جردا مردا مکحلین ابناء ثلاثین او ثلاث وثلاثین سنة. و هیثمی در مجمع الزوائد می‌نویسد:وعن انس بن مالک قال قال رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) یدخل اهل الجنة الجنة جردا مردا مکحلین. رواه الطبرانی فی الاوسط واسناده جید. با این‌حال چگونه می‌شود که ابوبکر و عمر، سید شیوخ اهل بهشت باشد، وقتی هیچ پیرمردی در بهشت نیست؟! ۴ - پانویس۵ - منبعموسسه ولی‌عصر، برگرفته از مقاله «آیا روایت «أبوبکر وعمر سیدا کهول أهل الجنة» از قول رسول خدا (ص) صحت دارد؟». |